Ο Άγις Χαραλαμπίδης, γεννήθηκε στη Κύπρο, στο Άρσος Λεμεσού. Αποφοίτησε από το Λανίτειο Γυμνάσιο Λεμεσού και την Παιδαγωγική Ακαδημία Κύπρου. Υπηρέτησε σαν εκπαιδευτικός στη Δημόσια Εκπαίδευση μέχρι το 1971. Ακολούθως μετέβη στο Ηνωμένο Βασίλειο όπου σπούδασε Διοίκηση επιχειρήσεων με ειδίκευση στη Βιομηχανία. Μετά την επιστροφή του στην Κύπρο, εργάσθηκε σε μεγάλες Βιομηχανικές Επιχειρήσει από τη θέση του Γενικού Διευθυντή μέχρι το 2007.
Ασχολήθηκε με τη Λογοτεχνία, κυρίως με την Ποίηση που ήταν και η ιδιαίτερη του αδυναμία. Ποιήματα του δημοσιεύθηκαν κατά καιρούς σε διάφορα λογοτεχνικό περιοδικό τόσο έντυπα όσο και ηλεκτρονικά.
ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ
Βηματισμοί (Εκδόσεις Άνευ 2010)
Δειλινές ανταύγειες (Εκδόσεις Αριστοτέλους 2017)
Ρωγμές των καιρών (Εκδόσεις Αρχύτας 2021)
Λεπτές χορδές (Εκδόσεις Αρχύτας 2023)
.
.
ΛΕΠΤΕΣ ΧΟΡΔΕΣ (2023)
ΙΙΙ
Τιμές αρχηγού
αποδίδουν τ’ αστέρια
στον Αυγερινό·
λίγο πριν η σελήνη
στον ορίζοντα φανεί.
Ιούνιος 2013
ΙV
Δες τη μέλισσα·
ενώ το κατακλέβει
την ίδια ώρα
γονιμοποιεί κιόλας
τ’ ανθισμένο λουλούδι.
Ιούνιος 2013
V
Παλεύουν σκληρά
τ’ αστέρια κι η σελήνη
κόντρα στη νύχτα·
μα τελικά ο ήλιος
κάνει το σκοτάδι φως.
Ιούνιος 2013
VI
Για λίγο καιρό
μ’ ένα κλάμα αθώο
ο ερχομός μας·
και μ’ ένα μοιρολόγι
ο αποχαιρετισμός.
Ιούνιος 2013
XXI
Σύννεφο σκόνης
στων ανέμων το κέφι·
αρχή του τέλους·
ελπίδες που σώθηκαν
στην αρένα της ζωής.
Δεκέμβριος 2013
XXII
Άνθη λέξεων
μαζεύει ο ποιητής
και μας προσφέρει.
Τις αξίες μετράει
χειμώνα καλοκαίρι.
Δεκέμβριος 2013
XXIΙΙ
Πηγή της ζωής
στου δειλινού τη θλίψη
κόντρα στο ρεύμα
Συ, μικρό λουλουδάκι
σε μια σχισμή του βράχου.
XXIV
Θλίψη σε πνίγει·
στίγματα αγωνίας
και πόνος μαζί
ματώνουν το μέτωπο
καθώς αναμετρώνται.
Μάιος 2014
XLIII
θεϊκή γροθιά
απ’ τ’ ουρανού τα βάθη
τα πάντα σκόνη
κάνει· τα ξαναγεννά
κι όπως θέλει κυβερνά.
Νοέμβριος 2017
XLIV
Όλα σιωπούν·
αισθήσεις και όνειρα
βορά του χρόνου
που ακάθεκτος τρέχει·
Συ μόνο Ψυχή μένεις.
Οκτώβριος 2017
XLV
Μια μπάλα χρυσή
τ’ αποψινό φεγγάρι
σαν ψέμα μοιάζει·
δώρο φθινοπωρινό
διαμαντο-κεντημένο
Οκτώβριος 2017
XLVI
Μα τι στο καλό
δεν είμαι χελιδόνι
είπε ο σπουργίτης
που φεύγει να γλυτώσει
απ’ την άγρια παγωνιά.
Οκτώβριος 2017
LI
Οι σταυραετοί
με χάρη διαφεντεύουν
άγρια βουνά·
των οριζόντων βάθη
της φύσης λαβυρίνθους.
Νοέμβριος 2017
LII
Ας φοβερίζει
κι aς φυσάει ο βοριάς·
τις απειλές του
ποσώς υπολογίζει
το βαθύρριζο δέντρο.
Φεβρουάριος 2018
LIII
Όσο μπορούνε
τη θαλπωρή χαίρονται
οι δυο κύκνοι·
τη γαλήνη στη φύση
προτού ο ήλιος δύσει.
Φεβρουάριος 2018
LIV
Την αψηφάει
η μικρή μαργαρίτα
κι ας είναι μόνη
την ερημιά τριγύρω·
καθόλου δεν την σκιάζει.
Νοέμβριος 2017
LXXIX
Το μέγα θαύμα
η φύση κυοφορεί·
βλαστούς πετάει
πέρα το κρύο κάνει
κι η ζωή ξεμυτάει.
Ιανουάριος 2018
LXXX
Μες στο βαθύ μπλε
κρύβεται η ομορφιά·
κι ας μην την βλέπουν·
τ’ αγύμναστα τα μάτια
κι όσοι αλλού κοιτάνε.
Δεκέμβριος 2018
LXXXI
Ω πανσέληνος·
όλα μαζί τα νέφη
το σβήσιμό σου
μάταια πασκίζουνε
απ’ τ’ ουρανού το χάρτη.
Φεβρουάριος 2020
LXXXII
Για κοίτα καρπό
τόσο δα λεπτό κλαδί
κι όμως αντέχει·
θείο χέρι το κρατεί
μέχρι τη συγκομιδή.
Νοέμβριος 2019
XCI
Κύκνος σκέφτεται
ίσως και να ποζάρει·
ό, τι κι αν κάνει
την πλάση ομορφαίνει
κι αισθητικά ευφραίνει.
Φεβρουάριος 2019
XCII
Σε σχισμές βράχων
με τέχνη ριζωμένο
το κυκλάμινο·
έχει την ομορφιά του
προίκα, μα και χαρά του.
Μάρτιος 2017
XCIII
Με την αλλαγή
η φύση ζωγραφίζει
κάθε πρωινό·
με πινέλο θεϊκό
απ’ το έρεβος στο φως
Σεπτέμβριος 2018
XCIV
Μια μαργαρίτα
σ’ ένα τοπίο μουντό·
σαν ηγέτιδα
έστω κι αν είναι μόνη
το σώμα της ορθώνει.
Μάρτιος 2019
CVII
Πώς να χωρέσει
σ’ εν’ άνθος τόσο μικρό
η πεταλούδα;
Πάντα βρίσκει τον τρόπο
η Αυτής Υψηλότης
Ιούνιος 2020
CVIII
Είτε με χρυσό
είναι το ρολόι μας
είτε χάλκινο
του χρόνου τα βήματα
είναι πάντα ίδια.
Φεβρουάριος 2019
CXIII
Σύννεφο είναι·
όσο κι αν φοβερίζει
λίγ’ η ζωή του·
στων ανέμων το κέφι
τέλος θα υποκύψει.
Απρίλιος 2020
CXIV
Το σεληνόφως
η αίλουρη γατούλα
μένει να κοιτά·
χωρίς κίνηση καμιά
απορεί και θαυμάζει.
Μάρτιος 2021
CXV
Στο βράχο πάνω
με νύχια και με δόντια
το βραχόδεντρο.
Κει του ‘λάχε να ζήσει
ζωής αγώνα δίνει.
Μάρτιος 2021
CXVI
Στ’ ακροθαλάσσι
πήρε πια να βραδιάζει·
κι η πανσέληνος
ασπίδα προστασίας
για το μικρό πουλάκι.
Μάρτιος 2021
CXXVII
θεία ομορφιά·
τις λέξεις ακυρώνει
όταν ομιλεί.
Τα πάντα γαληνεύουν
στης πανσελήνου το φως.
Φεβρουάριος 2022
CXXVIII
Λύπη σε πνίγει
ματωμένη σελήνη·
πώς και τι να πεις
σ’ αυτούς που σε κοιτάνε
απόψε στον πλανήτη.
Μάιος 2022
.
ΡΩΓΜΕΣ ΤΩΝ ΚΑΙΡΩΝ (2021)
Α’ ΡΑΓΙΣΜΕΝΟΙ ΚΑΘΡΕΠΤΕΣ
ΣΤΟΝ ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΑΝΔΡΕΑ
Ξέμεινες μόνος·
Εσύ,
το καταφύγιο κάθε πόνου
κάθε τραγωδίας.
Του δόρατος αιχμή
σωσίβιο ναυαγισμένων ψυχών.
Ποιος να το πίστευε
ξένοι μουσαφίρηδες, απρόσκλητοι,
να πουλάνε αντλώντας απ’ τις φλέβες
το λιγοστό σου αίμα.
Απάγκιο παρηγοριάς
όταν η Τρίαινα οργιάζει.
Γενάρης 2008
ΚΑΤΟΠΤΕΥΣΗ
Πρόσωπο χαραγμένο
σπίτια μνημεία στοιχειωμένα
κλειδωμένες μνήμες
δέντρα στο κατώφλι της ασφυξίας
καμπαναριά και μιναρέδες
σφραγισμένα με το βουλοκέρι του μίσους,
η μικρή πρωτεύουσα.
Μπαλκόνια που εξέχουν στο χρόνο
ρυτιδωμένοι τοίχοι
ξεχαρβαλωμένα παράθυρα
δρόμοι σαν τεντωμένα νεύρα
ψυχές που γυροφέρνουν
πασκίζοντας να ξορκίσουν τον οδυνηρό εφιάλτη,
η μικρή πρωτεύουσα.
Σκιές ωστόσο, πουθενά·
περίεργο αυτό που συμβαίνει
κι είναι τόσο δυνατό την ώρα αυτή το φως του ήλιου
καθώς ξεφεύγει απ’ τα κατάμαυρα σύννεφα
που τον είχαν εγκλωβισμένο·
Παράξενο αυτό που συμβαίνει·
να το πρόσεξε άραγε
η μικρή πρωτεύουσα;
Οκτώβρης 2008
Β’ ΜΕΣ’ΑΠΟ ΤΙΣ ΓΡΙΛΛΙΕΣ
ΑΔΙΕΞΟΔΟ
Τα δάκρυα της
μιλούν όλες τις γλώσσες·
της δυστυχίας, της αγωνίας,
της απόγνωσης, της απελπισίας·
όλες τις γλώσσες·
της καρδιάς
της αλληλεγγύης
της ελπίδας·
τα ματαιωμένα της όνειρα
σε όλες τις γλώσσες
με πικρία και πόνο
εκπέμπουν αγάπη.
Νοέμβρης 2012
ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΣΙΩΠΗΣ
Στην εντατική
αγάπης αύρα αιωρείται·
μόνο.
Ωστόσο
τη δύσκολη ώρα
που η λήθη
σαν φάρμακο επενεργεί
φόβος βαραίνει
κι απογοήτευση.
Η αγωνία
ακατάπαυστα
αλλάζει μορφή·
αναμένει το αποτέλεσμα
από την ακτινογραφία της σιωπής.
Οκτώβρης 2010
ΠΑΡ’ ΟΛΑ ΑΥΤΑ
υπάρχουνε και σήμερα άνθρωποι σπουδαίοι·
μόνο που κάποιοι
κάνουν άλλους
να αισθάνονται μικροί.
Οι πραγματικά μεγάλοι, κάνουν τον κάθε άνθρωπο
να νιώθει μεγάλος.
Τέτοια σκεφτότανε
παρακολουθώντας μια σκηνή
καθώς περπατούσε στο δρόμο.
Εκείνη ακριβώς τη στιγμή
που οι γερανοί φορτωμένοι χελιδόνια
φεύγανε για το μεγάλο ταξίδι.
Μάης 2016
Γ’ΑΝΗΦΟΡΙΚΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ
ΑΝΗΣΥΧΑ ΔΕΙΛΙΝΑ
ΙΙ
Ανήσυχα δειλινά·
το ταξίδι που ακατάπαυστα συνεχίζεται
σε τεντωμένο σχοινί
στην αγκαλιά της θάλασσας
στην απελπισία της κόλασης
μένει ασυμπλήρωτο.
Ανήσυχα δειλινά·
με φεγγάρια ατελείωτα
ακρωτηριασμένες μνήμες
βουνά με βλέφαρα ματωμένα
άπληστες αρπάγες με τάξη φυτεμένες
για την έτοιμη λεία
μαυροντυμένες σκιές τρυπάνε τον ουρανό
με οδυρμούς και προσευχές.
ΑΓΩΝΙΑ ΒΥΘΙΣΜΕΝΗ ΣΤΟ ΟΝΕΙΡΟ
Κι εσύ εκεί!
Ν’ αγναντεύεις το βαθύ πέλαγος
περισυλλέγοντας θρυμματισμένα αισθήματα
προσπαθώντας να συναρμολογήσεις
τα σκορπισμένα κομμάτια της ιστορίας
να ξανακτίσεις ομφάλιους λώρους
κι αετώματα σε ρημαγμένους Παρθενώνες.
Εκεί!
Να περιμένεις το καράβι να γυρίσει και πάλι
από κείνο το ταξίδι
των δυόμιση χιλιάδων χρόνων·
τόση αγωνία βυθισμένη στο όνειρο…
Φλεβάρης 2008
ΕΚΚΡΕΜΟΤΗΤΑ
Στην οδό Λήδρας, ήτανε όλα στη θέση τους·
χαμένη πήγε η ελπίδα
τίποτα δεν άλλαξε.
Στη μικρή πλατεία, κάτω απ’ τα δέντρα
γεροντάκια μετράνε ανάποδα τις μέρες
πουλιά τρώνε λαίμαργα σπόρους
από τα χέρια των παιδιών
αγόρια και κορίτσια στέλνουν μηνύματα
κόσμος ανήσυχος ανέμελος βιαστικός περίεργος
αναζητεί προορισμό.
Όλα στη θέση τους·
τίποτα δεν άλλαξε.
Τα περίπτερα πουλάνε ψεύτικα όνειρα·
σημαίες άσπρες κόκκινες γαλάζιες
μοιράζουνε τη γη
δρόμος κλειστός από ιδιοτροπία
επιγραφές συντηρούν την αγωνία
φρουροί απαγορεύουν να περάσεις από κει
-μπορείς όμως αν θες να πας από τον άλλο δρόμο-
φιγούρες γραφικές πουλάνε διάφορα ψέματα
σε χαρτοσάκκουλα οικολογικά
ματιές γεμάτες μοναξιά γυροφέρνουν αμήχανες.
Μια πόλη τόση δα
περήφανη για την ιστορία της
ακούει τη φωνή του μουεζίνη συνοδευμένη
από ήχους καμπάνας·
μια τελευταία πινελιά στον πίνακα
που εξακολουθεί
να μένει ασυμπλήρωτος.
Νοέμβρης 2007
Δ’ ΣΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΟΡΙΖΟΝΤΑ
ΑΥΡΙΟ ΔΕΝ…
Στο ναό της αμφικτιονίας
με τα πολυτελή δείπνα εργασίας,
πολύωρες οι συσκέψεις των Καρδιναλίων·
το βλέπουμε στην τηλεόραση
τ’ ακούμε στο ραδιόφωνο.
Πολυάσχολοι καθώς είναι
δύσκολο να πάρουνε είδηση
ότι μερικές χιλιάδες άνθρωποι
δε θα πούνε αύριο καλημέρα
δε θ’ αγκαλιάσουν αύριο τα παιδιά τους·
ο μαύρος καπνός
που καλύπτει τον ουρανό
δεν θα τους επιτρέψει
να χαιρετήσουν αύριο τον ήλιο.
Οκτώβρης 2007
ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΟΜΠΑΜΑ ΣΤΗ ΧΙΡΟΣΙΜΑ
Στην Ιαπωνία
Εβδομήντα χρόνια μετά
θλιβερή επέτειος
Για ν’ αποτίσει φόρο τιμής στους νεκρούς
Όχι για ν’ απολογηθεί
Εξάλλου και σήμερα
Αν ξανατύχαινε
Το ίδιο θα επαναλαμβανότανε
0 πόλεμος
Το μίσος
Η επικράτηση
Μόνες επιλογές.
Για την ελευθερία
Την αξιοπρέπεια
Τ’ ανθρώπινα δικαιώματα
Για την πατρίδα
Το έθνος
Γιατί να ζητήσει συγνώμη
Σε ποιους εξάλλου ν’ απολογηθεί
Το χρέος πάνω απ’ όλα
Τελεία και παύλα,
Είπε, χωρίς να μιλήσει.
Ιούνης 2016
Ε’ ΜΙΚΡΕΣ ΚΛΕΨΥΔΡΕΣ (Πρώτοι Στίχοι)
III
Σε κόκκο άμμου
ισορροπούμε·
σ’ ένα κλάσμα αιωνιότητας
απειροελάχιστο·
είτε αργό
είτε γοργό, είναι το βήμα.
Μάης 2014
IV
Στον άδειο δρόμο
καθώς κοιτούσε
δεν φαίνονταν·
ήταν όμως εκεί·
οι ουλές της νύχτας
ζωντανές, ολοζώντανες
δοσμένες στο ανόσιο έργο τους.
Οκτώβρης 2014
V
Σταγόνα που κυλάει
πάνω σε φύλλο
ρυάκι που στέρεψε η πηγή του
πριν από λίγο
ώρα που κλείνει
όπου να ‘ναι τη γραμμή
της διαδρομής.
Οκτώβρης 2014
VΙ
Στην οδό της ματαιότητας
σφαγμένες ψυχές
χωρίς ανάσα
με χαμηλωμένα βλέφαρα
τσιμπάνε απελπισμένα
του ψαρά το δόλωμα
με σιγουριά
την πείνα τους θαρρούνε
πως θα σβήσουν.
Αύγουστος 2014
XV
Ταξίδι μακρινό
μπορεί να έχει ένα χαμόγελο.
Ωστόσο,
κάποιος θα πρέπει
να το αρχίσει.
Σεπτέμβρης 2015
XVI
Στις αντιξοότητες
θυμάμαι τα πουλιά
ενάντια στον άνεμο
μετά δικά τους φτερά
κι όχι με τη βοήθειά του
απογειώνονται.
Νοέμβρης, 2019
.
ΔΕΙΛΙΝΕΣ ΑΝΤΑΥΓΙΕΣ (2017)
ΛΥΚΟΦΩΣ
Το ταξίδι του ήλιου τελειώνει όπου να ’ναι ·
παρηγοριά ωστόσο το λυκόφως·
δίνει ανάσα, δίνει ελπίδα
ποιος ξέρει
ό,τι δεν πρόλαβες
έχεις ακόμα καιρό
υπάρχει το λυκόφως.
Ένα πολύτιμο δώρο του ήλιου
ένα χαμόγελο απ’ το χρόνο
μια καλησπέρα στη νύχτα
που αναπόφευκτα πλησιάζει.
ΑΥΤΑΠΑΤΕΣ
Η οξυγόνωση λιγοστεύει
η συνείδηση αυτομολεί
η διακόσμηση
τα φωσφορίζοντα ψιμύθια
οι στιγμιαίες ψευδαισθήσεις
οι επιπόλαιες παρενοχλήσεις
οι κίβδηλες απομιμήσεις·
ασυμπλήρωτο παραμένει το έργο·
αναρωτιέμαι,
πού ’ναι τα φώτα της καρδιάς
να δούνε στολισμό και να χαρούνε
«τα μάτια της ψυχής;»
ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΣΗ
Με συγκλόνισε
η ανθρώπινη αξιοπρέπεια
ριγμένη στον κάλαθο αχρήστων
της συναλλαγής.
Με συνέτριψε·
το ανθρώπινο ήθος
ποδοπατημένο
στον κυκεώνα
της αδιαντροπιάς
ΑΘΕΑΤΗ ΟΜΟΡΦΙΑ
Αφού το σκέφτηκε καλά
η Αφροδίτη αποφάσισε·
η παρουσία της πια
θα είναι διαφορετική, αθέατη.
Με τα κατάλληλα σύνεργα
– όσοι τα διαθέτουν –
αυτοί μονάχα
θα μπορούν να την κοιτάνε·
αυτοί μονάχα την ασύγκριτη ομορφιά της
να χαίρονται.
ΥΒΡΙΣ
Μα είναι ποτέ δυνατόν;
Μπορεί η Ελευθερία
να χωρέσει σ’ ένα άγαλμα
όσο ογκώδες
όσο ευρύχωρο;
Μια πλάκα επιτύμβια στη θέση του
«ενθάδε κείται η Ελευθερία»
θα ’τανε τουλάχιστον μια πράξη εξιλέωσης.
ΑΝΑΠΟΛΗΣΗ
Σημάδι παιδικών στιγμών
το λαξευτό αποτύπωμα·
στην πέτρα
κάτω απ’ το παράθυρο
ανέπαφο αναμένει
με χαραγμένη
την υπόσχεση της επιστροφής.
Ταριχευμένες μνήμες
παιδικά ξεφωνητά μιας άλλης εποχής
αναμιγνύονται με ήχους καμπάνας
και λιτανείας μελωδίες.
Μικρά καραβάνια
στ’ απόκρημνα μονοπάτια
συντροφεύει ο αυγερινός·
και πλήθος τα όνειρα φωλιάζουν
φοβισμένα
σαν άβγαλτα νεογέννητα πουλιά
για το άγνωστο μέλλον.
ΠΑΦΟΣ
Μνήμες αναταράζουν τα νερά
στο μικρό απάγκιο·
μνήμες θεών, μνήμες ηρώων
άλλων καιρών θαυμαστά μεγαλεία
ανάμεσα σε αρχαία μνημεία.
ΛΑΘΟΣ ΡΟΤΑ
Η ασέληνη
έναστρη νύχτα
τα ξεσκισμένα μεσίστια πανιά
η ταραγμένη σκέψη
το φρεσκοκομμένο άνθος στο έλεος
των κυμάτων
ο ήχος ο παράξενος
και το μονότονο σύριγμα του ανέμου
που ακούγεται
στη σκοτεινή παραλία
δεν αφήνουν καμιά αμφιβολία·
το ταξίδι τελείωσε.
ΦΕΓΓΑΡΙ ΤΗΣ ΑΥΓΗΣ
Όμορφο
κι ας είναι κουρασμένο
τ’ αυγινό φεγγάρι
έτσι καθώς επιστρέφει λαμπερό
από ταξίδι μακρινό
στης νύχτας το σκοτάδι.
ΕΝΑΣ ΜΙΚΡΟΣ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ
Μονάχος
με τον καφέ
και τον εαυτό του
αναπολεί
τα χαμένα κομμάτια του χρόνου
ο γέροντας
και πόνος βαρύς τον κυριεύει.
Σαν την άμμο του ξέφυγε η ζωή
μέσα απ’ τα χέρια
κι οι ώρες
σαν φτερά στο φύσημα του ανέμου.
Ωστόσο,
βλέπει τα λιόδεντρα
κι ευχαριστιέται, καθώς αναθυμάται
νέος τότε
που φύτευε τριγύρω.
ΜΟΥΣΕΙΟ
Τα αγάλματα
οι δημιουργοί
μια νεκρή αθανασία·
κόμβος
όπου η αιωνιότητα
αγγίζει την ανθρώπινη δημιουργία.
ΑΥΤΟΕΓΚΛΩΒΙΣΜΟΣ
Δεν είναι που ανησυχώ
για το επόμενο λεπτό, βράδυ ή καλοκαίρι·
αναμονή κι ανησυχία
τις έχω πια καλά συνηθίσει·
η καίρια στιγμή·
αυτή ’ναι που με καίει,
αδελφέ μου,
που με ξεγελά κάθε στιγμή
πριν η επόμενη
προλάβει να μου δέσει τα μάτια.
ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ
Με στοργική θαλπωρή
γλείφει την ευκαιρία η φωτιά
στο χείλος του θανάτου.
Κι αυτός
κρατώντας μαργαρίτες
αντισταθμίζει την αιώνια σκόνη·
δυνατή κολόνα.
ΕΝΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΑΠΟ ΤΟ ΜΙΚΡΟ ΜΟΥ ΕΓΓΟΝΑΚΙ
Εκείνη η απέραντη ικανοποίηση,
η ανέλπιστη χαρά που το κυρίεψε,
η τεράστια ευγνωμοσύνη
που τόσο υπέροχα ζωγραφίστηκε στα ματάκια του
σαν τού ‘δωσα το χαλασμένο του παιγνίδι
που μόλις το ’χα φτιάξει,
μα πάνω απ’ όλα
εκείνο το αυθόρμητο φιλί που μού ’δώσε
χωρίς ούτε μια λέξη να πει
ήτανε σαν άγγιγμα απόλυτης ευτυχίας.
ΩΡΑ ΣΙΩΠΗΣ
Τα χρώματα άψογα συμπυκνωμένα·
η θάλασσα ο ουρανός η γη
σε απόλυτη ισορροπία·
ηρεμία τριγύρω, ομορφιά.
Ένας μικρός θάμνος
εκπέμπει σιωπηλά στην πλάση
τη μεγάλη του αγαλλίαση.
Ως και οι άγγελοι
διακόψανε την αέναη μελωδία·
ώρα ξεκούρασης για το δημιουργό
που ξεφεύγει
από τις ενοχλήσεις των ανθρώπων
κι αξιολογεί το έργο του.
ΕΛΕΓΧΟΣ ΡΟΥΤΙΝΑΣ
Μια πορεία
που ανεξίτηλα χαράζεται
στο καθημερινό τροχογύρισμα·
μια σφραγίδα ζωής
άλλοτε ίδια κι άλλοτε αλλιώτικη·
την ακουμπάμε κάθε μέρα
παρά τη θέλησή μας
στον κουμπαρά του απολογισμού μας.
ΕΚΕΙ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ…
Σ’ ένα παιδικό χαμόγελο
Σ’ έν’ ανθισμένο λουλούδι
Στο σκυλί που ακατάπαυστα κουνά την ουρά του
Στη γάτα που νίβεται ποζάροντας
Στη μέλισσα που είναι βυθισμένη στη γύρι
Στο πουλάκι που κελαηδεί
Στον ώριμο καρπό που κρέμεται στο δέντρο
Σε μια καλημέρα
Εκεί βρίσκεται η ευτυχία
.
ΚΡΙΤΙΚΕΣ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΥΡΗΣ
www.poiein.gr 16/1/2022
Ο «ευθύς και δίκαιος» λόγος του Άγι Χαραλαμπίδη
Η ποίηση που δημιούργησε και προσφέρει στο αναγνωστικο κοινο ο ποιητης Άγις Χαραλαμπίδης με την καινούργια συλλογη-του που τιτλοφορείται ΄΄Ρωγμες των καιρων’’, και η οποία εκδόθηκε τον περασμένο χρόνο (2021) στην Αθήνα, απο τις εκδόσεις Αρχύτας, παρουσιάζεται ήπια, ήρεμη, χαμηλων τόνων και φαινομενικα αδιάφορη και ακίνδυνη. Τα φαινόμενα όμως απατουν. Και πλανάται πλάνη οικτρα εκείνος που θα πιστέψει κάτι τέτοιο. Γιατι πρόκειται για οφθαλμαπάτη, εφόσον εντος-της, στα κατάβαθα αυτης της εύρωστης ποίησης, ο επαρκης και καλα μυημένος αναγνώστης στα μυστικα-της, θα αισθανθει ό,τι κινούνται ισχυρα ρεύματα, ικανα να προκαλέσουν μέσα-του σεισμοή κάτι σαν τρικυμία,αλλα και μεγάλη αναστάτωση στη σκέψη και κυρίως στη συνείδησή-του, που αναπόφευκτα όλα αυτα οδηγουν σε έντονο και βαθυ προβληματισμο.
Είναι σίγουρα μία πολυ δύναμη ποίηση, με τα βασικα και κυρίαρχα στοιχεία που τη συγκροτουν, όπως ρυθμο, ένταση, κοινωνικη αγωνία, λιτότητα, σαφήνεια, δραματικότητα και ενίοτε τρυφερότητα, αλλα και οργη, πίκρα και λεπτη ειρωνεία,να περιστρέφονται δαιμονισμένα στη κοίτη που εμφωλεύουν, επιζητώντας επιτακτικα και με επαναστατημένο τρόπο έξοδο προς το άπλετο φως.
Η φρέσκα ποίηση του Άγι Χαραλαμπίδη, πέρα απο ώριμη και ρωμαλέα, είναι, όπως επιφαίνεται, και άκρως ανθρωποκεντρικη, και αυτο νομίζω είναι το κύριο και ουσιώδες, άρα και το πιο ενδιαφέρον χαρακτηριστικο-της. Θέλω να πω πως είναι μία ποίηση που διατηρει στον κεντρικο πυρήνα-της τον άνθρωπο και τις μεγάλες διαχρονικες αξίες που πρεσβεύει όπως είναι η αγάπη, η φιλία, η αλληλοκατανόηση, η αδελφοσύνη, η αληλεγγύη, η ελευθερία, η ειρήνη, με τη μεγάλη αγωνία-του, συγχρόνως και παράλληλα, για το μέλλον του τόπου-του αλλα και την μοίρα των ανθρώπων που κατοικουν σε αυτο τον τόπο, να είναι έκδηλη μέσα απο τις σελίδες αυτης της ποιητικης συλλογης-του. Με άλλα λόγια, ο Αγις Χαραλαμπίδης, με το ταλέντο και τη μαστορια που διαθέτει, είναι ικανος να κάνει σπουδαία ποίηση που βγαίνει μέσα απο τον κόσμο στον οποίο ζει, ονειρεύεται και δημιουργει. Γράφει στο ποίημα «Εικόνες 1-Παλια Λευκωσία»:
«Εκει,
στην αυλη της Παναγίας Φανερωμένης
λίγο μετα τα μεσάνυχτα
κείτονταν,
απο ασιτία εξουθενωμένες,
η αξιοπρέπεια και η ελπίδα∙
μέσα στο σχεδον ακίνητο σαν πτώμ
ανθρώπινο κορμι…»
Σελ. 26
Η συλλογη περιέχει 60 ποιήματα, μικρα έως πολυμικρα, και χωρίζεται στις εξης πέντε λειτουργικες ενότητες: ΄΄Ραγισμένοι καθρέπτες΄΄, ΄΄Μέσ’ απο τις γρίλιες΄΄, ΄΄Ανηφορικα μονοπάτια΄΄, ΄΄Σημεία του ορίζοντα΄΄ και ΄΄Μικρες κλεψύδες΄΄, που η ενότητα αυτη περιλαμβάνει μόνομικρα άτιτλα ποιήματα, απο πέντε έως εννέα στίχων (τίτλος είναι ο πρώτος στίχος του κάθε ποιήματος), μέσω των οποίων δίνεται η ευκαιρία στον ποιητη να φιλοσοφήσει πάνω σε διάφορα πολυλεπτα κοινωνικά θέματα.
Διακρίνω όμως, πως στα περισσότερα ποιήματα της συλλογης, η ματια του ποιητη προσομοιάζει μ’ ένα φωτογραφικοφακο που όταν τεθει σε λειτουργία απαθανατίζει ότι υπάρχει γύρω απο τον χειριστη-του. Δηλαδη, ο ποιητης με το ακούραστο και κυρίως άπληστο βλέμμα-του, που μοιάζει όπως είπα μ’ ένα περιστρεφόμενο φακο ή μία κινητη κάμερα, παρακολουθει και καταγράφει όσα διαδραματίζονται πέριξ-του, είτε αυτο είναι μία αγαθη ή αποτρόπαιη ανθρώπινη πράξη ή χειρονομία, είτε είναι ένα όμορφο ή παράξενο φυσικο φαινόμενο που προβάλλει ξαφνικαμπροστα-του, με την προοπτικητο θησαυρισμένο αυτουλικο να το επεξεργαστει και να το αξιοποιήσει μελλοντικα στη δικη-του ποιητικη παραγωγη, άσχετα αν αυτο το υλικο που αποταμιεύει στην πνευματικη τράπεζα-του δεν ανταποκρίνεται στο σύνολό-του στα ακριβα γούστα ή στην αισθητικη αντίληψή-του. Και αυτο ασφαλως είναι ένα άλλο ιδιαίτερο χαρακτηριστικο της καινούργιας ποίησης που μάς δίνει τώρα ο Άγις Χαραλαμπίδης. Στο ποίημα «Διάψευση» θα γράψει:
Γυρνάω το περισκόπιο με αγωνία∙
νοσταλγω μια εικόνα ανοιξιάτικη
μια πεταλούδα
μια μέλισσα να τρυγα ένα λουλούδι
ένα κομμάτι γαλάζιο ουρανο
ένα χελιδόνι
ν’ ακούσω εν’ αηδόνι
ν’ αντικρύσω ένα παιδι
εν΄ανθισμένο γιασεμι…
Γυρνάω το περισκόπιο
μα όσο και να προσπαθω
πυκνη ομίχλη μού κρύβει τον ήλιο.
Σελ. 64
Στην αναγνωστικη πορεία-μας μέσα στις σελίδες της καινούργιας ποιητικης συλλογης του Άγι Χαραλαμπίδη, όπως διαπιστώσαμε, ο ποιητης χωρις ρητορισμους, αφορισμους και αισθηματολογίες, όμως με σαφήνεια και αβίαστη λιτότητα, κατορθώνει να μάς δώσει ποιητικες εικόνες εξαιρετικης δύναμης και ευκρίνειας. Ποιητικες εικόνες που φανερώνουν μία μυστηριακη πνοη και μία φιλοσοφικη διάθεση απο μέρος του ποιητη για το θαύμα και την ιερότητα της ζωης και γενικα για την αναγκαιότητα ενος «ηθικα και αγγελικα πλασμένου» κόσμου αλλα, συνάμα, αναδίνουν και την ψυχικη διέγερησή-του, όταν δηλαδη με μεγάλη απογοήτευσή-του διαπιστώνει πως στον κόσμο επικρατουν αρχες και αξίες αντίθετες αποαυτες που πιστεύει, με αποτέλεσμα, κάποιες φορες, οι αντοχες-του να οδηγούνται μέχρι και τα όρια της συντριβης. Γι’ αυτο, άλλες ποιητικες εικόνες του Άγι Χαραλαμπίδη μεταδίδουν χαρα και ευτυχία και άλλες πόνο και δυστυχία. Διαβάζουμε στο ποίημα «Εικόνες ΙΙ-Πρωϊνο ρεσιταλ»:
Κάθε πρωι το ίδιο σκηνικο∙
η γρια γυναίκα στην αυλη
υφαίνει την καινούργια μέρα
με το’ να χέρι κραδαίνει την επιμονη
παλεύει με το άλλο
στο ‘να της πλευροισορροπει στο ΠΙ
στη σφουγγαρίστρα τ’ άλλο
θέλησης δίνει ρεσιταλ κι υπομονης
κάθε πρωι στις έξι και μιση
σαν άξιος πολεμιστης που ρίχνεται στη μάχη∙
στη μοίρα-της, στο θάνατο μπροστα
ποσως δεν ορρωδει
η γρια γυναίκα.
Σελ. 34
Στην καινούργια ποίηση του ΆγιΧαραλαμπίδη, εντυπωσιάζει και η ένταση καθως και η ειλικρίνεια του εξομολογητικου τόνου-της, όπως αυτα τ’ αδρα χαρακτηριστικα στοιχεία-της ξεδιπλώνονται μέσ’ απο τους καλαδουλεμένους και ώριμους στίχους-του που, κάποιες φορες, σκόπιμα αφήνει ο ποιητης να καταλήγουν έντονα καυστικοι και επικριτικοι, με στόχο να στηλιτεύσει κάποιες σάπιες, εντελως απαράδεκτες κοινωνικες και πολιτικες καταστάσεις που ευδοκιμουν τα τελευταία χρόνια στον τόπο-μας, χωρις όμως να παύουν στιγμη αυτοι οι στίχοι να είναι σαφεις και εύληπτοι. Το ποίημα «Αύριο δεν…», είναι εδραιωμένο ακριβως πάνω σε αυτοτο επικριτικο αλλα και καταθλιπτικο κλίμα:
Στο ναο της αμφικτυονίας
με τα πολυτελη δείπνα εργασίας,
πολύωρες οι συσκέψεις των Καρδιναλίων∙
το βλέπουμε στην τηλεόραση
τ’ ακούμε στο ραδιόφωνο.
Πολυάσχολοι καθως είναι
δύσκολο να πάρουνε είδηση
ότι μερικες χιλιάδες άνθρωποι
δε θα πούνε αύριο καλημέρα
δε θα αγκαλιάσουν αύριο τα παιδια-τους∙
ο μαύρος καπνος
που καλύπτει τον ουρανο
δεν θα τους επιτρέψει
να χαιρετήσουν αύριο τον ήλιο.
Σελ. 65
Στη συλλογη ‘’Ρωγμες των καιρων’’, υπάρχουν βέβαια και στίχοι με στοχαστικο και νοσταλγικο ύφος, γιατι παραπέμπουν στις παλιες καλες μέρες, αλλα και στα ωραία και γνήσια πράγματα που είχε την ευκαιρία και την χαρα να ζήσει κάποτε ο ποιητης και ο λαος-μας, και που τώρα ανεπανόρθωτα τα ισοπεδώνει ο χρόνος και αμείλικτα τα σαρώνει με το πέρασμά-της ητεχνολογία και η συνεχης εξέλιξή-της∙αλλα υπάρχουν και στίχοι που αποπνέουν αφόρητη πίκρα και πόνο γιατι, εμμέσως πλην σαφως, παραπέμπουν στην κυπριακη τραγωδία του 1974 («Απο τη χαίνουσα πληγη/στης πατρίδας-μου τον κόρφο/το αίμα κυλα ασταμάτητα», «Παράπλευρες απώλειες», σ. 20).
Ως εκ τούτου, και ανάλογα πάντοτε με τη θεματολογία-τους, άλλοι στίχοι του Άγι Χαραλαμπίδη καταλήγουν να είναι τρυφεροι και απαλοι, όπως το βελούδινο ύφασμα, και άλλοι σκληροι και τραχεις, όπως οι κάκτοι της ερήμου. Όμως, όποια μορφη, διάθεση ή χαρακτήρα και αν πάρουν αυτοι οι στίχοι, μέσω αυτωνο ποιητης αναζητα πάντοτε την αλήθεια και την αποκάλυψή-της, όσο ευχαρίστη ή δυσάρεστη και αν είναι αυτη η αλήθεια, αλλα επιδιώκει και την επικράτηση της δικαιοσύνης σε όλες τις εκφάνσεις της ανθρώπινης ζωης.
Αυτοι οι ζωντανοι και εύληπτοι στίχοι που διαβάζουμε στις «Ρωγμες των καιρων», όπως διαπιστώνω, είναι φτιαγμένοι απο λέξεις απλες και εύχρηστες, όμως με ιστορία και βαρυ εννοιολογικ οφορτίο μέσα-τους, που είναι πιστεύω υλικα αρκετα ανθεκτικα και δοκιμασμένα, απαραίτητα για κάθε δημιουργο, ειδικα για τον ποιητη, γι’ αυτο καιπαρέχουν την ευχέρεια τώρα καιστον Άγι Χαραλαμπίδη να υφαίνει ένα ποιητικο λόγο «ευθυ και δίκαιο», όπως θα έλεγε ο Οδυσσέας Ελύτης, αλλα και πλατη, πλούσιου και στέρεο, ικανο να μεταφέρει απάνω-του τις σκέψεις, τους στοχασμους και, προ πάντων, τα πανανθρώπινα μηνύματα που θέλει να μεταδώσει στους αναγνώστες-τους.
Στα θετικα πιστεύω της συλλογης είναι και η σωστη και λειτουργικη αξιοποίηση απο τον ποιητη των σημείων της στίξης, ιδιαίτερα της άνω τελείας, γεγονος που συμβάλει σημαντικα στη λείανση και μορφικη τελειοποίηση των στίχων-του και κυρίως βοηθάει στην ομαλη νοηματικη εκφορα-τους, γεγονος που ευεργετει τελικα και ολόκληρο τον ποιητικο λόγο-του.
Ο ποιητης, όπως σημείωσα και πιο πάνω, διακατέχεται απο αβάστακτη και διαβρωτικη αγωνία για πολλα αρνητικα πράγματα που συμβαίνουν ή, καλύτερα, που δεν λειτουργουν με ορθο τρόπο στην κοινωνία-μας. Αυτη η βασανιστικη αγωνία-του είναι εδραιωμένη και φαίνεται σε πάρα πολλους στίχους-του. Παρόλα αυτα ο ποιητης δεν χάνει τις ελπίδες-του. Κρατιέται γαντζωμένος γερα στην ελπίδα, όπως η χελώνα απάνω στο σκληρο και αμυντικο, σαν ασπίδα, κέλυφός-της, πιστεύοντας και προσδοκώντας σε καλύτερες μέρες, πράγμα που αναδύεται απο μία άλλη πλευρα, αθέατη, των στίχων-του. Ενδεικτικο είναι το ποίημα που τιτλοφορείται «Μια ευχη», που είναι το εναρκτήριο της συλλογης και το οποίο, κατα προέκταση, ρίχνει τη βαρια «σκια»-του στα επόμενα ποιήματα:
Ν’ ανοίξουμε βοήθα Κύριε,
παράθυρο στην ελπίδα∙
αφήνοντας τα χελιδόνια να πετάξουν
στην τελευταία πράξη της δικαιοσύνης.
Σελ. 16
Το ό,τι πιστεύει και ότι είναι παγιωμένος μέσα-του ο θρίαμος της ελπίδας φανερώνεται και απο τη συχνη επανάληψη της λέξης «ελπίδα» σε αρκετα ποιήματά-του όπως σ. 16, σ. 18 («μονάχα η μνήμη έμεινε/να τρέφει την ελπίδα»), σ.26, σ. 52, σ. 61 («Η σφαλισμένη πόρτα που αναζητει τρόπο/ μεσ’ απο τις χαραμάδες/να μπάσει την ελπίδα/ μέσα κι έξω»), σ.70 κ.ά.
Γι’ αυτο και πρώτιστα η ελπίδα, αλλα και η αγάπη, η δικαιοσύνη και η ελευθερία γίνονται η πυξίδα της ωραίας ποίησής-του και, κατ’ επέκταση, της ζωης-του και του αγώνα-του, αλλα, ταυτόχρονα, αυτα τα αγαθα, θέλει να είναι η πυξίδα της ζωης και του αγώνα όλων των συνανθρώπων-του, προσβλέποντας, όπως σημείωσα, πως κάποια μέρα θα στεφθει με απόλυτη επιτυχία ο αγώνας-του και πως θα επικρατήσει το δίκαιο στον τόπο-του και σε όλο τον κόσμο. Τέτοιοι στίχοι, με ελπιδοφόρα μηνύματα, είναι οι ακόλουθοι:
«Η άνοιξη ωστόσο,
ρίχνει τα κάστρα ένα – ένα του χειμώνα
το θαύμα υφαίνοντας με υπομονη και πείσμα∙
δεν σκιάζεται απ’ τ’ αστραπόβροντα∙
στην ώρα-της σκάει κεφάλι».
Σελ. 45
Πριν ολοκληρώσω το κείμενό-μου, αξίζει ν’ αναφέρω πως ο Άγις Χαραλαμπίδης ασχολείται απο τα νεανικα-του χρόνια με τη λογοτεχνία και κυρίως με την ποίηση που «είναι η ιδιαίτερή-του αδυναμία», όπως διαβάζουμε στο βιογραφικο του. Μέχρι σήμερα όμως, έχει εκδώσει και κυκλοφορήσει μόνο τρεις ποιητικες συλλογες. Εκτος απο τις «Ρωγμες των καιρων», έχει εκδώσει το 2010 τη συλλογη «Βηματισμοι», και το 2017 τη συλλογη «Δειλινες ανταύγειες», γεγονος που μάς δίνει το δικαίωμα να υποθέσουμε πως ο Άγις Χαραλαμπίδης είναι ένας ευαίσθητος και σοβαρος ποιητης,που μελετα πρώτα προσεκτικα το κάθε βήμα που πρέπει να κάνει μέσα στο καλλιτεχνικο χώρο που τάχθηκε να υπηρετήσει και μετα αφήνει το δημιούργημά-του στην δοκιμασία του αδέκαστου χρόνου και την κρίση του αναγνωστικου κοινου, νοιαζόμενος περισσότερο για τη σύλληψη της ουσίαςκαι την ανάδειξη της ποιότητας του αντικειμένου με το οποίο καταπιάνεται, και όχι να σκέφτεται διαρκωςτην καριέρα που πρέπει να κάνει μέσω της ποίησής-του. Γιατι, δυστυχως, οι περισσότεροι ποιητες σήμερα, προπάντων οι νέοι, και αυτο το λέω με αρκετη στενοχώρια, ίσως για να προβάλουν ένα ιδιαίτερο ποιητικο πρόσωπο και να ξεφύγουν απο την ανωνυμία, επιδιώκουν μετα μανίας να κάνουν ποιητικη καριέρα, κυρίως με την απόκτηση, όπως πιστεύουν, κάποιου«διεθνους» ποιητικου βραβείου, με αποτέλεσμα να μην γράφουν ποίηση!
.